تبیین ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی منطقه‌ی قفقاز در راستای الگوهای مداخلاتی ایران
کد مقاله : 1059-IAN
نویسندگان:
مرضیه سادت حسینی *
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:
سیاست خارجی هر کشوری زمانی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که بر توان و اقتدار ملی متکی باشد. هر بازیگری که خواهان تاثیر گذاری بیشتر در معاملات بین‌الملی است باید اقتدار و توان ملی خود را نیز افزایش دهد. منطقه‌ی قفقاز با وجود برخورداری از ظرفیت‌های جغرافیایی، یکی از غفلت‌های ژئوپلیتیکی در سیاست خارجی ایران به‌شمار می‌رود. وجود منابع غنی جغرافیایی از جمله منابع انرژی و آب و نیز دسترسی منطقه‌ی قفقاز برای ایجاد دالان‌ها و کوریدورهای اقتصادی، از دیگر مزیت‌های ژئوپلیتیکی منطقه است. تحولات اخیر در جنوب این منطقه به‌ویژه منازعه‌ی میان آذربایجان و ارمنستان از تابستان سال 2021 بدین سو و نیز تنش میان ایران و آذربایجان، نشان از ضرورت‌ توجه به این منطقه در دستگاه دیپلماسی کشور است. از این رو، پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به طرح این فرضیه می‌پردازد که ایران می‌تواند با تکیه بر ظرفیت‌های ژئوپلیتیک خود، وزن ژئوپلیتیکی خود در منطقه‌ی قفقاز را افزایش دهد و عمق ژئواستراتژیک خود را تقویت کند. نتایچ نشان می‌دهد که هرچند روسیه به‌عنوان بازیگر و کنشگر طراز اول در منطقه‌ی قفقاز محسوب می-شود، اما با این حال، با توجه بر ظرفیت‌های هم‌تکمیلی ژئوپلیتیکی، مانند ژئوکالچر (فرهنگ، زبان، ایدئولوژی و قلمرو تاریخی)، ژئواکونومی (انرژی و اقتصاد) و هیدروپلیتیک میان ایران و کشورهای منطقه‌ی قفقاز، ایران می‌تواند الگوهای مداخلاتی خود در منطقه‌ی قفقاز را پی‌ریزی کند.
کلیدواژه ها:
؛ ظرفیت ژئوپلیتیکی، الگوهای مداخلاتی، قفقاز، ایران
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است
اولین همایش ملی ایران و همسایگان