تعیین موقعیت اقدام راهبردی گام نخست سیاست همسایگی بهینه
کد مقاله : 1055-IAN
نویسندگان:
مصطفی قادری حاجت *1، حسین امیر ابراهیمی2، مهدی نجفی2، حیدرعلی فیضی2، میلاد برفی2، کتایون آروان2
1استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده مقاله:
در سیاست خارجی فعال و پویا شناخت صحیح و مبتنی بر رهیافت‌های علمی، اساس غیر قابل بحث است، از این رو مسائل سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران در محیطی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و مسائلی از این دست، خارج از این چارچوب نخواهد بود. ایران، با پانزده کشور، زمینی با هفت کشور و دریایی با هشت کشور همسایه است. از شرق با پاکستان، افغانستان و ترکمنستان، از شمال با روسیه، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان، از غرب با ترکیه و عراق و از جنوب با کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات و عمان همسایه است. پهنه همسایگان و ایران مشتمل بر 15 کشور در حدود27409کیلومتر مربع وسعت، 551میلیون نفر جمعیت و 3238 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی است که نشان از ظرفیتی شگرف در صورت شناخت الزامات راهبردی مبتنی بر تعیین موقعیت اقدام است. چنین ظرفیتی، اهمیت سیاست همسایگی پویا و اثرگذار را برای کشورمان آشکار می‌سازد. در فضای پیرامونی ایران روسیه در شمال، ترکیه در غرب، عربستان در جنوب و پاکستان در شرق قابلیت بیشتری برای اثرگذاری بر تعاملات منطقه ای دارند. از این رو لازم است موقعیت اقدام ایران مبتنی بر نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها متناسب با هر یک از بازیگران مورد بررسی قرار گیرد. این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از روش SWOT در پی شناخت نقاط ضعف، قوت، تهدید ها و فرصتهای ایران در مواجهه با قدرتهای اصلی منطقه و تعیین موقعیت اقدام راهبردی در راستای سیاست گذاری همسایگی بهینه است.
کلیدواژه ها:
ایران، همسایگان، سیاست همسایگی، موقعیت اقدام راهبردی، SWOT
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
اولین همایش ملی ایران و همسایگان